O kierowniku projektu w różnych podejściach słów kilka
Często osoby, które pierwszy raz stykają się z projektami zastanawiają się kim jest kierownik projektu.
Całkiem naturalne wydaje się, że jest on osobą zarządzającą całym projektem od rozpoczęcia do zakończenia. Jednak co to znaczy dokładnie? Czy z każdym pytaniem dotyczącym działań projektowych warto zwracać się do kierownika projektu?
Na te pytania postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Kim jest kierownik projektu?
Najprościej opisać taką personę jako osobę, która zarządza całością projektu. W mojej opinii jego głównymi obowiązkami w całym cyklu projektu jest zarządzanie informacją oraz działaniami i zespołami.
Jego działania sprawiają, aby projekt był realizowany zgodnie z planem, przy ustalonych założeniach, usuwa blockery, które pojawiają się w każdym projekcie, raportuje odpowiednim osobom i wykonuje szereg innych obowiązków niezbędnych do osiągnięcia założonych rezultatów.
Ale co dokładnie robi taki kierownik, gdzie się znajduje w strukturze organizacji?
Podejście do kierownika projektu zależne jest od metodyki jaką stosuje oraz kultury organizacyjnej. Na potrzeby artykułu przybliżam role i podejście do osoby kierownika projektu w metodykach kaskadowych Prince@2, PMI oraz w metodykach zwinnych.
Więc co taki kierownik robi wg Prince@2
Prince@2 dokładnie określił funkcje oraz zadania głównodowodzącego w tej metodyce. Są nimi:
- Zaangażowanie przedstawicieli kierownictwa organizacji użytkowników oraz dostawców
- Udział w zarządzaniu strategicznym oraz operacyjnym projektu
PM odpowiedzialny jest za dostarczanie określonych produktów, zgodnie z ich określoną jakością w określonym czasie i za określony budżet.
Ostatecznym celem jest osiągnięcie korzyści biznesowych, określonych w uzasadnieniu biznesowym poprzez osiągnięcie określonych rezultatów.
A bardziej szczegółowy zakres obejmuje:
- Ponosi odpowiedzialność za bieżące planowanie, zarządzanie i sterowanie
- Odpowiada za dostarczenie produktów
- Odpowiada za opracowanie i aktualizację wszelkich planów w projekcie
- Dokonuje odbioru grupy zadań
- Prowadzi dokumentację projektu
- Dokonuje rejestracji zagadnień projektowych
- Aktualizuje plany
- Analizuje skutki wprowadzanych zmian
- Składa raporty Komitetowi Sterującemu ze stanu zaawansowania i postępów projektu
- Zarządza ryzykiem
Kierownik projektu znajduje się bliżej biznesu – zazwyczaj nie jest częścią zespołu roboczego. Jest stanowiskiem mniej samodzielnym, decyzje podejmuje wraz z biznesem Kierownik – mniej samodzielny i decyzyjny; w decyzje włączone są strony biznesu, użytkownika oraz głównego dostawcy. Zajmuje się zarzadząniem projektem jako całością.
Słów kilka na temat standardu PMI i gdzie tam jest kierownik
Druga kaskadową metodą zarządzania jaką dodałem do porównania jest PMI. Kierownik projektu wg tego standardu jest główną rolą w projekcie. Cała metodyka zorganizowana jest wokół tej roli. Jest to stanowisko samodzielne, decyzyjne. Najważniejszymi aspektami działania kierownika to zarządzanie zasobami ludzkimi oraz komunikacją. Kierownik projektu w tej metodyce może być częścią zespołu roboczego.
Podsumowanie tradycyjnych metodyk zarzadzania projektami
Powyżej zaprezentowałem podejście co do kierownika projektu w metodykach tzw. tradycyjnych. Kierownik ma realizować wyznaczone cele wg określonych procesów zgodnie z określoną kolejnością zadań przy wykorzystaniu konkretnych narzędzi. Jego główną rolą jest menadżer, koordynatora działań – dostarczyciela produktów i rezultatów. Dbają o procedury i zadowolenie klienta.
A jak to jest z metodami zwinnymi
W związku z tym, że metodyka Agile skupia się na pracy zespołowej najważniejsza w niej jest bezpośrednia komunikacja oraz szybka wymiana informacji, z czego wynikają ogólne zadania kierownika:
- upraszczanie działań projektowych oraz jego procedur oraz procesów,
- budowa samoorganizujących się zespołów,
- motywacja zespołów projektowych do działań oraz dostarczaniem wartości dla klienta oraz elementów funkcjonalnych
Pełni on funkcje coacha, moderatora działań, mentora dla zespołu projektowego. Spełnia swoją role poprzez: planowanie i organizację sprintów, codzienne spotkania z zespołami, przegląd informacji oraz tzw. retrospekcję.
Szczegółowo w zwinnych projektach rola ta koncentruje się na:
- Zarządzaniu zespołem w nieprzewidywalnym i stresującym środowisku – w projektach zwinnych terminy realizacji projektów są kluczowe. Project Manager zapewnia, że sprint projektu zostanie ukończony na czas.
- Motywuje zespoły do koncentrowania się na osiągnięciu wyznaczonego celu. Wyzwania i problemy wywołują frustrację wśród członków zespołu, którą trzeba likwidować. Kierownik projektu motywuje członków swojego zespołu, aby uniknąć problemów, które obniżają wydajność pracy.
- Zarządza presją pracy i osi czasu, aby utrzymać tempo. Projekt jest podzielony na kilka segmentów, które muszą być zakończony etapowo w określonej linii czasu. Menedżer projektu przypisuje zadania poszczególnym osobom i równoważy obciążenie pracą.
- Zarządza problemami i eskalacją do właściwych władz. Kierownik projektu informuje właściwe osoby we właściwym czasie, aby rozwiązać pojawiające się problemy.
- Przekazuje informacje odnośnie statusu projektu lub zaistniałych zmianach zainteresowanym stronom
- „Walczy” o właściwe zasoby, kieruję prośby o zapewnienie odpowiednich zasobów do danych prac w zakresie do tego wymaganym
- Przygotowuje plany projektów i wprowadzanie zmiany w razie potrzeby,
- Opracowuje plany zarządzania ryzykiem oraz zarządza nimi, identyfikuje ryzyka i
- Rozwiązuje problemy w celu utrzymania projektu, rozstrzyga konflikty międzyludzkie,
- Zarządza ograniczeniami umiejętności technicznych, budżetem by nie nie wpływały negatywnie na realizację projektu.
- Podejmuje działania zapobiegawcze w celu uniknięcia ryzyka.
Przypadek scruma
W metodyce Scrum nie funkcjonuje osobna rola Project Menagera. Obowiązki kierownika projektu wykonywane są poprzez role Product Ownera oraz Scrum Mastera.
Do obowiązków Product Ownera z zakresu zarządzania należą m.in. zapewnienie realizacji celów projektu, uzgadnianie pracy z zespołem, zarządzanie czasem, budżetem i zakresem oraz komunikacja z interesariuszami. Natomiast Scrum Master przejmuje następujące zadania: przepływ informacji w zespole, usuwanie blockerów projektowych. Odbywa on codzienne spotkania z członkami zespołów, dzięki czemu identyfikuje problemy, które musieli przezwyciężyć lub przekazywać aktualizacje innym członkom zespołu. Dodatkowo przekazuje raporty o statusie projektu, komunikuje zmiany oraz ryzyko oraz identyfikuje brakujące role.
A jak z nowymi trenadami
Metodyki zwinne podlegają stałej ewolucji, aktualnie trwają próby integracji zarządzania tradycyjnego z zarządzaniem zwinnym. Dla przykładu powstają hybrydy klasycznych stylów zarządzania z metodykami zwinnymi np. Prince2 Agile, gdzie rola kierownika projektu w klasycznej metodyce skupia się na kierowaniu planem dostarczania produktów, natomiast w jej aktualizacji skierowana jest już na zmianę.
Piszesz, że wg Prince’a, PM ma udział w strategicznym zarządzaniu projektem, a następnie w uszczegółowieniu tego zakresu wymieniasz wszystkie “produkty zarządcze” dostarczane przez PM Komitetowi Sterującemu właśnie do zarządzania strategicznego. Piszesz dalej, że “PM odpowiedzialny jest za dostarczanie określonych produktów, zgodnie z ich…”, czyli ogólnie, za dostarczenie środków mających umożliwić osiągnięcie celów strategicznych. Zresztą sam formułujesz tą myśl poniżej pisząc: “Ostatecznym celem jest osiągnięcie korzyści biznesowych..”.
I własnie tego nie rozumiem, w jaki sposób PM partycypuje w zarządzaniu strategicznym? Ma zarządzać na szczeblu operacyjnym i bieżącym w projekcie Komitetowi Sterującemu pozostawiając zarządzanie strategiczne czy też jest jakiś szczególny obszar zarządzania w aspekcie strategicznym, który Komitet Sterujący ceduje na PMa?
Witaj Piotrze,
Pisząc o zarządzaniu strategicznym projektem miałem na myśli poziom zarządzania w organizacji (określone są 4 poziomy: Kierownictwo organizacji lub programu, zarządzanie strategiczne projektem, zarządzanie operacyjne oraz dostarczanie produktów) a nie proces zdefiniowany w PRINCE2.
Oczywiście odpowiedzialność roli kierownika projektu odnosi się do procesów z poziomu operacyjnego organizacji (projektu) takich jak inicjowanie projektu, zarządzanie końcem etapu, zamykanie projektu, jednak trzeba brać pod uwagę również proces Przygotowania Projektu, gdzie PM np. konsultuje się z Głównym Użytkownikiem i Przewodniczącym by ustalić co projekt ma dostarczyć i tworzy na tej podstawie Opis Produktu Końcowego i przy tej współpracy widzę udział kierownika projektu.